Jakie są rodzaje faktoringu?

Faktoring polega na wykupowaniu przez firmy faktoringowe wierzytelności, które wynikają z faktur za usługi i towary sprzedawane przez przedsiębiorstwa. Dzięki temu rozwiązaniu wiele firm godzi długie terminy płatności z utrzymaniem płynności finansowej. Zasady finansowania faktur różnią się w zależności od rodzaju faktoringu. Sprawdź, które rozwiązanie może być najkorzystniejsze dla Twojego biznesu.

Aktualny ranking firm faktoringowych pozwoli Ci na szybkie zorientowanie się w ofertach dla sektora MŚP i większych przedsiębiorstw.

Jakie czynniki bierze się pod uwagę, wyróżniając rodzaje faktoringu?

Kluczowe kryteria to:

• strona umowy faktoringowej, która bierze odpowiedzialność za ryzyko niewypłacalności dłużnika,
• zawiadomienie odbiorcy faktury o jej sfinansowaniu,
• moment otrzymania zapłaty za przeniesioną wierzytelność,
• forma rozliczania się z firmą faktoringową (faktorem),
• siedziba kontrahenta,
• status faktora.

Poradnik omawia faktoring klasyczny, czyli obejmujący faktury sprzedażowe. Sprawdź, jak działa faktoring odwrotny, w ramach którego sfinansujesz faktury kosztowe, czyli zakupy na firmę.

Rodzaje faktoringu a zakres ryzyka niewypłacalności kontrahenta

Ryzyko niewypłacalności kontrahenta dotyczy sytuacji, w której odbiorca faktury nie opłaca należności w terminie. Umowa faktoringowa określa stronę biorącą odpowiedzialność za brak przelewu od dłużnika. Warto wspomnieć, że tabela opłat i prowizji powinna uwzględniać koszt finansowania faktury po przekroczeniu terminu płatności. Zdarza się, że faktor przyznaje klientowi np. 30 „darmowych” dni, czyli nieobjętych podwyższonymi stawkami wskutek nieuregulowanych należności. Co ciekawe, niektórzy faktorzy dają klientom możliwość samodzielnego przedłużenia terminu płatności w systemie.

Podział faktoringu ze względu na ryzyko niewypłacalności kontrahenta obejmuje 3 warianty finansowania faktur.

1. Faktoring pełny (bez regresu) – faktor przejmuje ryzyko niewypłacalności odbiorców faktur. Jeśli nie wywiążą się z płatności na czas, firma faktoringowa podejmuje windykację, zaczynając od wysyłania monitów (wezwań do zapłaty). Nie wymaga zwrotu zaliczek od klienta, dzięki czemu przedsiębiorca nie musi się martwić, że będzie musiał oddać pieniądze, którymi de facto już rozporządził.
2. Faktoring niepełny (z regresem) – odpowiedzialność za niewypłacalność dłużnika spoczywa na Tobie. Firma faktoringowa oczekuje zwrotu zaliczki. Może wesprzeć Cię w windykacji na Twoje życzenie.
3. Faktoring mieszany – łączy powyższe rozwiązania. Strony umowy ustalają kwotę, do której faktor odpowiada za brak spłaty. Po przekroczeniu tej granicy to przedsiębiorca ponosi ryzyko braku wypłacalności swoich kontrahentów.

W tym artykule znajdziesz więcej informacji na temat faktoringu pełnego i niepełnego.

Rodzaje faktoringu a zawiadomienie dłużnika o cesji wierzytelności

W zależności od jawności cesji wierzytelności wyróżniamy faktoring jawny (otwarty, notyfikowany), faktoring cichy (tajny), faktoring półotwarty (półjawny).

Kluczowym etapem faktoringu jawnego jest powiadomienie kontrahenta o cesji wierzytelności przed wypłaceniem zaliczki. Odbiorca faktury musi potwierdzić należność. Zwykle wystarczy kliknąć link w e-mailu, aczkolwiek faktor może skontaktować się z Twoim kontrahentem również telefonicznie. Niektóre firmy, np. NFG, oferują faktoring jawny ekspresowy, w którym zaliczka jest wypłacana przed powiadomieniem kontrahenta i potwierdzeniem faktury.

W faktoringu cichym kontrahenci nie są informowani o Twojej współpracy z firmą faktoringową. Ten model jest stosowany w faktoringu niepełnym, w którym faktor nie musi nawiązywać kontaktu z kontrahentem. Odbiorca faktury zleca przelew na Twoje konto firmowe, a Ty wysyłasz pieniądze faktorowi, który następnie rozlicza się z depozytu, czyli kwoty pozostałej po wypłaceniu zaliczki.

Natomiast faktoring półjawny dotyczy sytuacji, w której kontrahent dowiaduje się o przeniesieniu wierzytelności na faktora w chwili otrzymania od niego wezwania do zapłaty.

Rodzaje faktoringu a moment otrzymania przelewu od faktora

Już wiesz, że faktor wypłaca klientom zaliczki, które mogą wynosić nawet 100% kwoty brutto, aczkolwiek zwykle oscylują na poziomie od 70% do 90% wartości brutto faktury. W zależności od terminu wypłaty zaliczki wyróżniamy kolejne warianty finansowania.

1. Faktoring dyskontowy (przyśpieszony) – wartość faktury jest wypłacana w jednej transzy od razu po zawarciu umowy cesji wierzytelności. Kwota jest pomniejszona o prowizję dla faktora.
2. Faktoring zaliczkowy (awansowy) – faktor wypłaca wartość faktury w dwóch transzach. Pierwsza to zaliczka, która może zostać zredukowana o prowizję dla firmy faktoringowej. Druga to depozyt, od którego faktor może odjąć odsetki za okres finansowania.
3. Faktoring wymagalnościowy – otrzymujesz przelew w momencie uregulowania należności przez kontrahenta lub w innym terminie, który ustalasz z faktorem. Tę opcję wybierają przedsiębiorcy, którym zależy nie na przyspieszonej płatności, ale na otrzymaniu pieniędzy w wyznaczonym okresie.

Rodzaje faktoringu a forma rozliczania się za finansowanie faktur

Faktoring online jest przeznaczony dla przedsiębiorców wymagających stałego finansowania bieżącej działalności lub wybranych faktur niektórych kontrahentów, nawet raz na kilka miesięcy. Pierwsza grupa powinna wybrać faktoring w abonamencie, druga – finansowanie pojedynczych faktur.

1. Abonament – ponosisz wyłącznie stałą opłatę miesięczną, która zastępuje wszelkie opłaty administracyjne i odsetki za okres finansowania. Nie ma znaczenia, ile faktur zgłosisz do faktoringu, obowiązuje Cię tylko wyznaczony limit.
2. Faktoring pojedynczy – ponosisz oddzielne opłaty za każdą sfinansowaną fakturę. Kiedy nie korzystasz z faktoringu, nic nie płacisz.

Faktoring w abonamencie jest atrakcyjny, kiedy wystawiasz dużą liczbę faktur z odroczonym terminem płatności, np. zajmujesz się sprzedażą hurtową. Chcesz traktować usługę faktoringu jako deskę ratunku w sytuacji, w której potrzebujesz pieniędzy nawet kilkadziesiąt dni przed wyznaczonym terminem? Wybierz firmę, która zapewni Ci darmowe utrzymanie konta i brak opłat za niewykorzystany limit faktoringowy.

Rodzaje faktoringu a siedziby kontrahentów

Jeśli współpracujesz wyłącznie z przedsiębiorstwami zarejestrowanymi w Polsce, interesuje Cię faktoring krajowy. W przypadku działalności na rynkach zagranicznych musisz wybrać faktoring międzynarodowy, który dzieli się na:

• faktoring importowy – gwarantujący ochronę należności zagranicznych dostawców,
• faktoring eksportowy – przeznaczony dla polskich przedsiębiorców sprzedających towary i usługi firmom z innych krajów.

Rodzaje faktoringu a charakter faktora

W zależności od tego, czy faktury są finansowane przez spółkę należącą do grupy bankowej, czy niezależną firmę faktoringową, wyróżnia się faktoring bankowy, świadczony chociażby przez mBank mFaktoring, Santander Factoring czy ING, i faktoring pozabankowy. Tylko 23% przedsiębiorców zapytanych przez ARC Rynek i Opinia w ramach badania „Postrzeganie faktoringu wśród przedsiębiorców w Polsce” wykazało zainteresowanie usługą w banku. Dominującym czynnikiem wyboru faktora była cena (45%).

Faktoring bankowy – większa renoma, ale też więcej formalności

Przedsiębiorca zainteresowany faktoringiem bankowym może być zobligowany do założenia konta firmowego w danej instytucji finansowej. Musi też spełnić sporo wymagań, dotyczących bardzo dobrej zdolności kredytowej, minimalnej wysokości obrotów czy stażu na rynku, np. BNP Paribas Faktoring oczekuje 18-miesięcznej działalności od klientów z sektora MŚP.

Przed podpisaniem umowy faktoringowej ze spółką bankową sprawdź minimalny okres współpracy i warunki wypowiedzenia. Może się okazać, że za zrezygnowanie z umowy w ciągu 12 miesięcy od daty jej zawarcia obowiązuje prowizja, naliczana na podstawie przyznanego limitu. Kluczowy jest także wniosek o limit faktoringowy. Ten dokument bywa zdecydowanie obszerniejszy w porównaniu do krótkich formularzy online stosowanych przez niezależne firmy faktoringowe. Ponadto dopełnienie formalności często wymaga wizyty w placówce banku.

Faktoring pozabankowy – przystępny dla mikro-, małych i nowych firm

Prowadzisz działalność gospodarczą od kilku miesięcy? Jesteś osobą samozatrudnioną, więc Twoje dochody są niższe w porównaniu z wynikami spółek? Firma faktoringowa pozabankowa prawdopodobnie będzie mieć dla Ciebie korzystniejszą ofertę. Chociażby Monevia zajmuje się finansowaniem mikro- i małych przedsiębiorstw – już od dnia zarejestrowania firmy. Ponadto nie wyznacza minimalnych obrotów, tylko minimalną wartość faktury do sfinansowania. O ile umowę z firmą faktoringową pozabankową zawiera się zwykle na czas nieokreślony, o tyle również może obowiązywać prowizja za przedwczesne rozwiązanie, np. w ciągu 3 miesięcy od daty podpisania.

Poznaj warunki mikrofaktoringu dla sektora MŚP.

Najważniejsze pytania o rodzaje faktoringu

Anna Wojciechowska

Finansistka z wykształcenia i zamiłowania. Od kilku lat prowadzi swoją firmę i chętnie dzieli się swoją wiedzą i doświadczeniem na łamach serwisu FirmowaKasa. W wolnym czasie zapalona biegaczka i podróżniczka.