Faktoring – wady i zalety finansowania faktur

Wśród mocnych stron faktoringu wymienia się najczęściej utrzymanie płynności finansowej przedsiębiorstwa i zapobieganie zatorom płatniczym, którym sprzyja wydłużone czekanie na przelewy od kontrahentów. To kluczowe, ale nie jedyne atuty finansowania faktur. Poznaj wszystkie zalety i wady faktoringu.

Faktoring sposobem na odmrożenie pieniędzy

Wzrost popularności faktoringu w Polsce ma związek ze zniecierpliwionymi przedsiębiorcami, którzy nie chcą długo (czasem nawet przez pełny kwartał) czekać na zapłatę faktur za sprzedany towar czy wykonaną usługę. O ile faktury z odroczonym terminem płatności są standardem w wielu branżach, o tyle nie sprzyjają bezstresowemu prowadzeniu biznesu. Zamrożone pieniądze nie pokrywają bieżących wydatków na paliwo, surowce czy wynagrodzeń pracowników, a co dopiero mówić o inwestowaniu w rozwój przedsiębiorstwa.

➡ Szukasz sprawdzonego faktora? Sprawdź nasz ranking firm faktoringowych.

Chcesz zapobiec fluktuacji płynności finansowej, ale bez rezygnowania z odroczonych terminów płatności dla klientów? Faktoring zapewni Ci pożądany kompromis. Jak to działa?

W klasycznym modelu firma faktoringowa (faktor) wykupuje wierzytelności z nieprzeterminowanej faktury sprzedażowej. Przedsiębiorca (faktorant) otrzymuje pieniądze na konto bankowe nawet w dniu wystawienia faktury, a jej odbiorca ma od 30 do 120 dni na spłatę. Korzystając z faktoringu odwrotnego, zyskujesz więcej czasu na zapłatę faktury za zakupiony towar czy usługi, a dostawcę satysfakcjonuje szybki przelew. Oba te warianty są dostępne także w skali międzynarodowej – jako faktoring eksportowy i importowy, gdzie faktoring eksportowy jest odpowiednikiem faktoringu klasycznego, a faktoring importowy odpowiednkiem faktoringu odwrotnego.

 

Ogólne zalety faktoringu

Chociaż poszczególne rodzaje faktoringu mają odmienne plusy i minusy, wyróżnia się wiele wspólnych zalet tych usług. Zredukowane formalności, szeroka dostępność, pozytywny wpływ na finanse przedsiębiorstwa – to zaledwie kilka atutów finansowania faktur z długim terminem płatności. Uwaga! Firmy faktoringowe mogą zawierać specyficzne postanowienia w regulaminach usług. Przy niektórych zaletach wymieniliśmy zapisy, na które warto zwrócić uwagę.

 

1. Poprawa płynności finansowej firmy i zmniejszenie ryzyka zatorów płatniczych

Dzięki faktoringowi wymieniasz nieopłacone faktury na pieniądze, które otrzymujesz nawet w ciągu 5 minut od pozytywnej weryfikacji dokumentu przesłanego do systemu faktoringowego. Faktorzy chwalą się, że wysyłają większość przelewów klientom tego samego dnia. Dzięki błyskawicznemu odmrożeniu pieniędzy unikasz stresowania się faktem, że kontrahenci mają jeszcze kilkadziesiąt dni na zapłatę, a Tobie zaczynają się kumulować faktury od dostawców.

Ryzyko zatorów płatniczych dotyczy przede wszystkim branży budowlanej, transportowej czy przemysłowej. Długie oczekiwanie na przelewy, które na dodatek bywają opóźnione, przydarza się także przedsiębiorstwom z branży handlowej czy usługowej.

O ile tzw. ustawa antyzatorowa funkcjonuje od 2020 roku, o tyle niezbędna jest jej nowelizacja, która nie tylko zapewni większą elastyczność w działaniach prezesa UOKiK, ale też uzna zakaz cesji wierzytelności w transakcjach handlowych za nieważny (z wyłączeniem transakcji, w których dłużnikiem jest podmiot leczniczy publiczny).

 

2. Większa konkurencyjność dzięki dłuższym terminom płatności

Z jednej strony – kredyt kupiecki pozwala na zamawianie towarów i usług firmom, którym brakuje pieniędzy na ich natychmiastowe opłacenie. Z drugiej strony – nawet duże przedsiębiorstwa odczuwają negatywne skutki wystawiania faktur z długim terminem płatności, szczególnie jeśli nie dywersyfikują dostatecznie przychodów. Zamiast maksymalnie skracać okres płatności i ustępować miejsca konkurencji, która poczeka nawet miesiąc dłużej na przelew, skorzystaj z faktoringu. Twoi klienci zrealizują przelewy w dogodnych terminach, a Ty nie będziesz się martwić, że wystawiasz płynność finansową firmy na szwank.

➡ W ramach faktoringu pokryjesz również zobowiązania wobec własnych dostawców. Poznaj zasady faktoringu odwrotnego, czyli finansowania zakupów.

 

3. Dostępność dla wielu przedsiębiorców z różnych branż

Usługa faktoringu jest zdecydowanie przystępniejsza w porównaniu z kredytem obrotowym dla firm, zwłaszcza że część faktorów ani nie sprawdza zdolności kredytowej klientów, ani nie wymaga długiego stażu na rynku, np. 12 czy 24 miesięcy.

Firmy faktoringowe współpracują z freelancerami prowadzącymi jednoosobowe działalności gospodarcze, małymi i średnimi przedsiębiorstwami czy dużymi korporacjami. Wśród wielu obsługiwanych branż znajduje się m.in. :

• budowlana,
• dystrybucyjna,
• drzewna,
• gastronomiczna,
• handlowa,
• produkcyjna,
• transportowa,
• usługowa.

 

4. Dodatkowe usługi, w tym analiza kontrahentów, monitoring należności i windykacja

Firmy faktoringowe odgrywają częściowo rolę wywiadowni gospodarczych, weryfikując odbiorców faktur. Zgłaszani kontrahenci są sprawdzani pod kątem ewentualnej niewypłacalności, o której może świadczyć chociażby obecność w rejestrach dłużników. Oczywiście zamówisz raporty o płatnikach z KRD czy BIG InfoMonitor, aczkolwiek to usługi dodatkowo płatne i pochłaniające czas przedsiębiorcy.

➡ Sprawdź wielofunkcyjną platformę BibbyNet, która ułatwia kontrolowanie przepływu pieniędzy w firmie.

 

5. Brak obciążenia zdolności kredytowej

Faktoring nie zmniejsza zdolności kredytowej przedsiębiorcy, więc nie wyklucza dodatkowych źródeł finansowania w przyszłości.

Skoro o zdolności kredytowej mowa, trzeba wspomnieć o tym, czy jest ona analizowana. Otóż nie zawsze. Co prawda BIK (Biuro Informacji Kredytowej) ma ofertę dla faktorów, ale nie każdy weryfikuje klientów w bazach, zwłaszcza jeśli świadczy usługi pozabankowe. Firmy faktoringowe przywiązują większą uwagę do kondycji finansowej kontrahentów, szczególnie w faktoringu bez regresu. Przeczytasz o nim w dalszej części poradnika. Wyjątek stanowią faktorzy bankowi, czyli spółki powiązane z popularnymi instytucjami finansowymi, np. ING, mBankiem (mFaktoring) czy Santanderem (Santader Factoring), które sprawdzają BIK i BIG-i.

➡ Zależy Ci na podpisaniu umowy faktoringowej ze spółką bankową? Sprawdź zalety i wady faktoringu bankowego.

 

6. Uproszczone formalności, szczególnie bez podpisywania papierowych umów

Aby zarejestrować się na platformie faktoringowej, musisz wypełnić krótki formularz, w którym podasz podstawowe dane firmowe, dane odbiorców faktur i określisz limit finansowania czyli tzw. limit faktoringowy. Zdarza się, że trzeba załączyć minimum jeden dokument, np. dowód osobisty właściciela firmy czy wyciąg bankowy potwierdzający przelewy do ZUS-u i US. Faktor aktywuje konto klienta nawet tego samego dnia.

Jako wyjątek warto wspomnieć SMEO. Korzystają z usług tej firmy musisz podpisać papierową wersję umowy faktoringowej, aby uzyskać limit powyżej 50 000 zł. Dokument przywozi kurier, który weryfikuje tożsamość odbiorcy. Podpis jest składany w obecności dostawcy umowy, aby nie było wątpliwości, kto wyraził zgodę na usługę faktoringu.

 

7. Przeznaczenie zaliczki faktoringowej na dowolny cel

Zaliczka faktoringowa może pokryć dowolny wydatek, np. podatki, składki, wynagrodzenia pracowników, faktury kosztowe, a nawet raty kredytu czy leasingu samochodowego. Nie musisz dokumentować rozporządzania zaliczką dla firmy faktoringowej. Co ciekawe, niektórzy faktorzy umożliwiają częściowe finansowanie faktur. To oznacza, że przedsiębiorcy mogą zadecydować o wysokości zaliczki i wybrać niższą kwotę, adekwatną do bieżących potrzeb.

 

8. Podpisanie umowy faktoringowej na czas nieokreślony

Umowy faktoringowe są zawierane przeważnie w wersji elektronicznej i na czas nieokreślony. 1-miesięczny okres wypowiedzenia pozwala na swobodne zarządzanie dostępem do usługi, ponieważ przedsiębiorca nie jest zobligowany do współpracy przez co najmniej rok.

Niemniej jednak warto wiedzieć, że faktor może naliczyć prowizję za wczesne rozwiązanie umowy, np. w ciągu 3 miesięcy od podpisania. W przypadku faktoringu bankowego okres prowizyjny może wynosić nawet 12 miesięcy.

 

9. Indywidualne limity faktoringowe

Firmy ustalają maksymalne limity faktoringowe na różnych poziomach, np. do 300 000 zł brutto dla mikroprzedsiębiorców i do 3 500 000 zł brutto dla spółek. Faktoranci mają prawo do obniżenia lub podwyższenia górnej granicy finansowania faktur, szczególnie wskutek spadku lub wzrostu sprzedaży. Zdarza się, że nowy faktorant otrzymuje tzw. finansowanie na start, czyli zredukowany limit, np. 50 000 zł brutto, który można zwiększyć podczas stałej i udanej współpracy. Ustalenie limitu na optymalnym poziomie jest szczególnie ważne, kiedy ponosisz jednorazową prowizję za jego przyznanie lub płacisz za niewykorzystaną część.

Zanim podpiszesz umowę, sprawdź, czy modyfikacja limitu jest darmowa, czy płatna. Niektórzy faktorzy naliczają prowizję, np. 1,5% od różnicy między dotychczasowym limitem a nowym. Ponadto firma faktoringowa może oczekiwać przedstawienia dodatkowych dokumentów finansowych przed zmianą limitu.

 

Ogólne wady faktoringu

Co prawda usługi faktoringu mają pewne wady, ale możesz ich uniknąć, wybierając odpowiedni wariant finansowania faktur z odroczonym terminem płatności. Trzeba też podkreślić, że niektóre wady faktoringu wynikają z niedostatecznego zrozumienia tego rozwiązania, więc kwalifikują się do kategorii mitów.

 

1. Ryzyko pogorszenia relacji biznesowych z kontrahentami

Obawa ta zazwyczaj towarzyszy mniejszym firmom, które współpracują z dominującymi partnerami biznesowymi. Mikroprzedsiębiorców trapi myśl, że bardziej doświadczeni właściciele firm uznają ich za albo ledwo wiążących koniec z końcem, albo niedarzących klientów zaufaniem. Jeśli obawiasz się, że Twoi kontrahenci są sceptycznie nastawieni do tej formy finansowania, możesz albo wybrać faktoring cichy, albo poprosić faktora o partycypowanie w rozmowach.

 

2. Koszt finansowania faktur

Chociaż koszt faktoringu można uwzględnić w kosztach uzyskania przychodu, zmniejszając podstawę opodatkowania, niektórym przedsiębiorcom i tak nie podoba się myśl, że wartość sprzedanego towaru lub wykonanej usługi zostaje uszczuplona o kwotę finansowania. Aby ograniczyć jego koszty, porównaj nie tylko prowizję i odsetki, ale także dodatkowe opłaty, za np. zmianę limitu, wysyłanie monitów czy finansowanie po terminie płatności.

 

3. Ograniczenia dotyczące wierzytelności

Faktor może odmówić świadczenia usług dla przedsiębiorców specjalizujących się w pewnych usługach, np. wynajmie środków transportu wodnego, grach losowych, pośrednictwie ubezpieczeniowym, lub sprzedaży określonych produktów, np. wyrobów tytoniowych, jubilerskich. Pozostałe wymagania wobec wierzytelności, m.in. brak obciążenia prawami osób trzecich, określa regulamin.

 

4. Minimalna wartość i okres płatności faktury

Nawet jeśli faktura ma długi termin płatności, musisz ją dostarczyć faktorowi w wyznaczonym okresie, np. minimum 7 dni przed datą zapadalności. Ponadto firma faktoringowa określa minimalną wartość wierzytelności, np. 700 zł brutto.

 

5. Zaliczka faktoringowa wynosząca mniej niż 100% wartości brutto

Wysokość kwoty wypłacanej przez faktora jest zależna od rodzaju faktoringu, niemniej jednak do najpopularniejszych rozwiązań należy faktoring zaliczkowy, w którym wierzytelność zostaje podzielona na 2 transze. Pierwsza to zaliczka faktoringowa, oscylująca na poziomie od 70% do 90% wartości brutto. Druga to depozyt, stanowiąca zabezpieczenie i przelewana po spłacie faktury przez kontrahenta.

 

Wady i zalety faktoringu z regresem (niepełnego) i bez regresu (pełnego)

Główna różnica między faktoringiem niepełnym a pełnym dotyczy ryzyka niewypłacalności kontrahenta.

W faktoringu z regresem musisz zwrócić zaliczkę faktorowi, jeśli odbiorca faktury nie ureguluje należności. Zwykle faktor ustanawia dodatkowy okres, w którym kontrahent otrzymuje monity w celu zmobilizowania do zapłaty. W zależności od polityki firmy faktoringowej możesz ponosić dodatkowe opłaty za finansowanie już od 1. dnia po terminie płatności. U niektórych faktorów obowiązuje dodatkowe 30 dni za darmo na uregulowanie należności.

Faktoring bez regresu nie generuje tego problemu, bo firma faktoringowa przejmuje ryzyko niewypłacalności kontrahenta. Nie wymaga zwrotu zaliczki i zajmuje się windykacją dłużnika. Faktoring pełny jest znacznie wygodniejszy dla przedsiębiorcy, aczkolwiek droższy ze względu na wyższą prowizję i ubezpieczenie wierzytelności. Niemniej jednak ten wariant zapewnia Ci totalne uniezależnienie się od terminów płatności faktur sprzedażowych.

 

Zalety i wady faktoringu jawnego i faktoringu cichego

Faktoring jawny jest przeznaczony dla przedsiębiorcy, który nie widzi przeciwskazań do powiadomienia odbiorców faktur o ich finansowaniu przez zewnętrzny podmiot. To rozwiązanie jest traktowane jako mobilizujące do terminowej płatności. Kontrahent ma z tyłu głowy, że rozliczeniem zajmuje się obcy podmiot, świadczący także usługi windykacyjne, więc nie przymknie oczu na opóźnienie w płatności.

Jaka jest wada tego wariantu? Chociaż firmy faktoringowe deklarują, że zaliczki są wypłacane nawet w dniu zgłoszenia faktur do sfinansowania, maksymalny czas na zlecenie przelewu dla faktoranta to nawet kilka dni roboczych. Dzieje się tak, bo osoba odpowiedzialna za potwierdzenie należności po stronie kontrahenta może nie być na tyle dyspozycyjna, aby zaakceptować wierzytelność.

Faktoring cichy jest droższy od faktoringu jawnego ze względu na większe ryzyko faktora, który nie informuje odbiorcy faktury o cesji wierzytelności.

 

Najczęściej zadawane pytania o zalety i wady faktoringu